زهرا سلیمانی: «مادری فرزند خود را برای بخیه صورتش به اورژانس بیمارستان میبرد، اما پزشک اورژانس پس از اینکه متوجه میشود خانواده این کودک پولی ندارد بخیه صورت او را میکشد». این اتفاق که شنبه شب در یکی از بیمارستانهای خمینی شهر رخ داده است، روز گذشته به صدر اخبار رسانهها آمد. هر چند وزیر بهداشت این اتفاق را تایید کرده و وعده داده است با متخلفان برخورد میشود، اما اتفاقاتی از این دست نشاندهنده در معرض تهدید بودن اخلاق پزشکی است.
در چند سال اخیر در مواردی برخوردهای نامناسبی با بیماران در بیمارستانهای مختلف انجام شده است. این در حالی است که اخلاق پزشکی یکی از اولویتها در شغل پزشکی است. روز گذشته وزیر بهداشت اقدام پزشکی را که در یک بیمارستان دولتی بخیهزدن صورت یک کودک حادثهدیده را بعد از متوجه شدن عدم توانایی والدینش برای پرداخت پول، نیمهکاره رها میکند تایید کرد. سیدحسن قاضیزاده هاشمی در حاشیه سمینار «پزشک پژوهشگر» در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه شنیده شده؛ شب شنبه در بیمارستانی در خمینی شهر اصفهان مادری فرزند خود را برای بخیه صورتش به اورژانس این بیمارستان میبرد، اما پزشک اورژانس پس از اینکه متوجه میشود؛ این خانواده پولی ندارد، بخیه صورت این بچه را میکشد؛ گفت: بله، متاسفانه من هم شب شنبه از این موضوع باخبر شدم و همان آخر شب دستور دادم حتما امروز یک تیم به آن بیمارستان برود و تحقیقات لازم را انجام دهد.
هاشمی ادامه داد: رئیس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز ضمن عذرخواهی، افراد متخلف در اتفاق شب شنبه را از جمله مسئول شیفت به دستگاه قضائی معرفی کرد و گفت: اگر کسانی در این موضوع متخلف باشند حتما با آنها برخورد میشود. به گزارش ایلنا، او همچنین در پاسخ به این سوال که مگر بیمارستانهای دولتی پولی میگیرند که این بیمارستان درخواست پول داشته، گفت: خیر، برای من هم جای سوال بود و به همین علت تیم بازرسی را به این بیمارستان فرستادم و تا ظهر امروز این ماجرا مشخص میشود و امیدوارم به عدالت با افراد برخورد شود.
افزایش تخلفات با عدم پاسخگویی
یک جامعه شناس و متخصص سلامت عمومی درباره اخلاق پزشکی و ارج نهادن به این حرفه به «آرمان» میگوید: اگر گوشه و کنار کشور اخبار متعددی در زمینه تخلفات پزشکی و دیگر مشاغل مشاهده میشود به دلیل کاهش پاسخگویی افراد نسبت به مسئولیتشان است و به این ترتیب افراد در هر قشری در پی کم فروشی هستند. امیر محمود حریرچی درباره رفتار پزشک خمینی شهری در مقابل عدم توانایی مالی خانوادهای میافزاید: هر دانشجو در رشته پزشکی چندین واحد درس اخلاق پزشکی میگذراند و در پایان نیز با سوگندنامه پزشکی مدرک طبابت به او عطا میشود.
به گفته او پزشک به دلیل عصبانیت دست به این کار زده و شرایط عادی نداشته است، بیشک پزشک در شرایط عادی میدانست که چنین رفتاری خلاف اصول انسانی است دیگر چه برسد به اخلاق نامه پزشکی. حریرچی تاکید میکند: در واقع پزشکی که دست به چنین اقدامی میزند با کمبودهای و مشکلات روانی فراوانی مواجه است. به گفته او نهادهای کنترلکننده در بررسی رفتار افراد آنطور که باید و شاید دست به اقدامهای بازدارنده نمیزنند. برای مثال نهادهایی همچون نظام پزشکی، پزشکی قانونی و دیگر نهادها برای بررسی چنین رفتارهای به وجود آمده است، اما اغلب این نهادها یا به لغو پروانه نظام پزشکی این فرد خاطی میپردازند یا بعضا با توجیه این عمل خواهند گفت پزشک در شرایط عادی نبوده یا در واکنش به فحاشی یا توهین دست به این اقدام زده است.
این جامعه شناس تصریح میکند: در واقع مسئول کنترل جامعه نباید به انسانهایی توجیه گر سپرده شود. حریرچی تاکید میکند: باید توجه داشت آنچه در جامعه با عنوان امنیت و اعتماد اجتماعی مطرح شده با اینگونه توجیهها محقق نمیشود. به گفته او این نوع رفتارها از سوی پزشک به عنوان فردی قسم خورده تاسف بار است. این در حالی است که در کشورهای پیشرفته فرد پزشک در هر محفلی موظف به معرفی خود است تا به این ترتیب افراد از حضور او در جمع احساس امنیت کنند. حال با این تفاسیر جایگاه پزشک و رسالت پزشکی را با وضعیت این شغل در کشور مقایسه کنید. این جامعه شناس تصریح میکند: پزشکی که دست به هر گونه اقدام خلاف پزشکی و خلاف رسالت اخلاق پزشکی میزند باید بداند که با این اقدام کل مجموعه پزشکی را زیر سوال برده است. حریرچی با بیان اینکه پزشکان متعهد در کشور کم نیستند، میگوید: متاسفانه عدم مسئولیت نسبت به شغل و حرفه افزایش یافته است، آن هم به این دلیل که قرار نیست به مرجعی پاسخگو بود و به این ترتیب کنترلکنندگان جامعه نیز توجیه گر شدهاند. او پزشکان ایرانی را با اخلاق برمیشمرد و میافزاید: بهترین پزشکان دنیا ایرانی هستند و اکثر آنها نیز از روی علاقه و با حداقل دریافتی در این حرفه فعالیت میکنند؛ اینکه در گوشهای از کشور پزشکی بدون احساس مسئولیت نسبت به حرفه خود دست به اقدامهای سوئی در این زمینه میزند نشاندهنده عدم آگاهی در آن فرد است.
احیای کم و کیف اخلاق پزشکی را خواستاریم
یک عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره رفتار پزشک خمینی شهر به «آرمان» میگوید: به دلیل این اقدام شنیع این پزشک باید برای تمام عمر از طبابت محروم شود، آن هم به این دلیل که این فرد نسبت به ابتداییترین اخلاق پزشکی بیتوجه بوده است و بهترین مجازات برای او عدم صدور مجوز اشتغال در کل کشور است. سیامک مره صدق درباره رعایت اخلاق پزشکی میافزاید: در کشور ما تعریف درستی از اخلاق پزشکی ارائه نشده است، برای مثال میزان ناچیزی از اخلاق پزشکی شامل مسائل مالی میشود و اصل اخلاق پزشکی مربوط به رعایت ضوابط علمی در این کار است.
به گفته او برای مثال نوشتن یک آزمایش در صورت عدم نیاز بیمار از لحاظ علمی اقدامی برخلاف اخلاق پزشکی محسوب میشود یا تصمیم به عمل جراحی فرد در صورت عدم نیاز نیز خلاف اخلاق پزشکی است. این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه عدم احترام به پزشکان و عدم رعایت احترام به بیماری به عنوان یک فرد یا مددجو نیز از دیگر موارد در عدم رعایت اخلاق پزشکی محسوب میشود، میافزاید: در اکثر کشورهای دنیا بر اساس فرهنگ مسئولان ذی ربط یکسری اصول و چارچوبی برای پزشکان و بیماران تعریف کردهاند، در نظام پزشکی و وزارت بهداشت کشور ما نیز یک سری کمیتههایی برای تعریف این وظایف تشکیل شده است. مره صدق تصریح میکند: در انجمنهای تخصصی پزشکی با هماهنگیهای انجام شده هرچه سریعتر معیارهای اخلاق پزشکی به شکل مدون منتشر میشود و جزو آموزشهای پزشکی قرار گیرد. او میافزاید: با توجه به فرهنگ توحیدی مردم ایران باید با همکاری پزشکان دانشمند و روحانیان در اسرع وقت اخلاق پزشکی بر اساس ضوابط دینی مردم توجه قرار گیرد.
بازداشت متخلفان بیمارستان اشرفی خمینیشهر
معاون دادستان شهرستان خمینی شهر گفت: دیشب کادر متخلف بیمارستان اشرفی این شهرستان برای انجام تحقیقات تکمیلی با دستور مرجع قضایی، بازداشت شدند. ایرنا نوشت؛ یوسف کریمی افزود: در پی مراجعه شاکی به دادستانی شهرستان خمینی شهر و استماع اظهارات مادر و کودک پنج ساله این پرونده، دستور احضار متهمان صادر شد. وی اضافه کرد: متهمان که یک پزشک و یک پرستار هستند پس از تفهیم اتهام بنا به دستور مقام قضایی برای انجام تحقیقات تکمیلی، روانه بازداشتگاه نیروی انتظامی شدند. معاون دادستان شهرستان خمینی شهر با تاکید بر اینکه مراجع قضایی این شهرستان با قاطعیت به این پرونده رسیدگی خواهند کرد، از رسانههای گروهی و خبرگزاریها خواست که تا زمان اعلام نهایی حکم و تشکیل دادگاه از هرگونه اظهارنظر پیرامون این پرونده خودداری کنند.
وی اظهارکرد: در آینده نزدیک، اخبار تکمیلی از اقدامات قضایی و تحقیقات درباره این پرونده در اختیار رسانهها قرار خواهد گرفت. جمعه هفته گذشته مورخ ششم آذر، پسر بچهای به نام «صدرا زاهدپور» به دلیل جراحت چانه به بیمارستان اشرفی اصفهانی خمینیشهر مراجعه و بهصورت سرپایی و با بخیه زدن محل جراحت درمان میشود اما به دلیل ناتوانی خانواده این کودک برای پرداخت هزینه درمانی، پزشک و پرستار اقدام به باز کردن بخیههای کودک و از درمان وی ممانعت میکنند. پیش از این، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه تخلف کادر پزشکی بیمارستان شهید اشرفی اصفهانی خمینی شهر بهطور جدی از سوی این دانشگاه در حال پیگیری است تصریح کرد: در این خصوص منتظر صدور حکم نهایی توسط دادگاه هستیم.